გენდერული უთანასწორობა ფართოდ გავრცელებული საკითხია მსოფლიოს მრავალ საზოგადოებაში და გამონაკლისი არც მაღალმთიანი აჭარის რეგიონია. ამ რეგიონში ტრადიციული და კულტურული ნორმები ხშირად კარნახობს ინდივიდების როლებსა და პასუხისმგებლობებს მათი სქესის მიხედვით, რაც იწვევს უთანასწორო მოპყრობას და შესაძლებლობებს მამაკაცებისა და ქალების მიმართ.
მაღალმთიან აჭარაში მამაკაცები, როგორც წესი, განიხილება, როგორც ძირითადი მარჩენალი, რომლებიც პასუხისმგებელნი არიან თავიანთი ოჯახების უზრუნველყოფაზე ფიზიკური შრომით და სასოფლო-სამეურნეო სამუშაოებით. თავის მხრივ, ქალებმა უნდა იზრუნონ საოჯახო საქმეებზე, როგორიცაა საჭმლის მომზადება, დასუფთავება და ბავშვებზე ზრუნვა, სახლის გარეთ განათლებისა და დასაქმების იგივე შესაძლებლობების გარეშე.
შრომის ეს დანაწილება ხშირად იწვევს ქალების ეკონომიკურად დამოკიდებულებას მამაკაცებზე, რამაც შეიძლება შეზღუდოს მათი გადაწყვეტილების მიღების შესაძლებლობა საკუთარ ცხოვრებასა და მომავალზე. გარდა ამისა, მაღალმთიან აჭარაში ქალებს ხშირად არ აქვთ ისეთივე ხელმისაწვდომობა განათლებასა და ჯანდაცვაზე, როგორც მამაკაცებს, რაც კიდევ უფრო აძლიერებს ტრადიციულ გენდერულ როლებს და უთანასწორობას.
გენდერული უთანასწორობა ასევე შეიძლება გამოვლინდეს ქალთა მიმართ ძალადობის სახით, მათ შორის ოჯახში ძალადობისა და იძულებითი ქორწინების სახით. ეს ხშირად განმტკიცებულია კულტურული რწმენით, რომელიც პრიორიტეტს ანიჭებს მამაკაცის ძალაუფლებას და ავტორიტეტს ქალთა უფლებებსა და ავტონომიაზე.
მაღალმთიან აჭარაში გენდერული უთანასწორობის აღმოსაფხვრელად მცდელობები უნდა მოიცავდეს ამ ფესვგადგმული კულტურული ნორმებისა და რწმენის გამოწვევას და შეცვლას, რაც განაპირობებს ქალისა და მამაკაცის უთანასწორო მოპყრობას. განათლებისა და ცნობიერების ამაღლების პროგრამებს შეუძლიათ ხელი შეუწყონ სტერეოტიპების გამოწვევას და ხელი შეუწყონ გენდერულ თანასწორობას, ხოლო პოლიტიკა და კანონები, რომლებიც იცავს ქალთა უფლებებს და უზრუნველყოფს თანაბარ შესაძლებლობებს როგორც მამაკაცებისთვის, ასევე ქალებისთვის, გადამწყვეტია.
საბოლოო ჯამში, გენდერული უთანასწორობა მაღალმთიან აჭარაში კომპლექსური საკითხია, რომლის მოგვარებასაც მრავალმხრივი მიდგომა სჭირდება. კულტურული ნორმების შეცვლაზე მუშაობით, ქალთა განათლებისა და ეკონომიკური გაძლიერების ხელშეწყობით და ქალთა უფლებების დაცვის კანონების აღსრულებით, შეიძლება გადაიდგას ნაბიჯები მაღალმთიან აჭარაში გენდერულად თანასწორი საზოგადოებისკენ.
მარიამ ჯაყელი – საქართველოს მრავალფეროვნების მოზაიკის სკოლის წევრი